ZASADY OGÓLNE
1. Musztra - to ćwiczenia harcerskie, które uczą, jak przyjmować postawę zasadniczą i swobodną, oddawać honory , formować szyki oraz zachowywać się w szyku i poza nim. Rozróżnia się musztrę indywidualną i zespołową. Musztra indywidualna przygotowuje harcerza do wystąpień oraz do działania w zespole. Musztra zespołowa przygotowuje jednostki harcerskie do wystąpień oraz działania w szyku.
2. Jednostki harcerskie występują i działają w odpowiednim ugrupowaniu i szyku. Ugrupowanie w musztrze - to ustawienie harcerzy, jednostek harcerskich w szyku odpowiednim do wykonania określonych czynności, frontem w wyznaczonym kierunku, w ustalonych odstępach i odległościach Rozróżnia się ugrupowania rozwinięte i marszowe. Ugrupowania rozwinięte - to ustawienie jednostki harcerskiej w linii prostej, frontem w jednym kierunku, w nakazanym szyku, w odstępach określonych w regulaminie. Jednostki harcerskie przyjmują je w czasie wystąpień oraz uroczystości harcerskich i państwowych. Ugrupowanie marszowe - to ustawienie jednostki harcerskiej (jednostek harcerskich) w kolumnie (kolumnach) do marszu.
W ugrupowaniu mogą być stosowane różne szyki.
3. Szyk - to określone w regulaminie ustawienie harcerzy lub jednostek harcerskich - do wspólnego wykonywania czynności - w ugrupowaniu rozwiniętym lub marszowym. Harcerze ustawiają się w szyku zgodnie z podziałem organizacyjnym lub w sposób nakazany przez przełożonego. Niektóre szyki może już tworzyć dwóch harcerzy, np.: szereg, rząd. Na szyk składają się następujące elementy (rys. 1) : - skrzydło - prawe i lewe zakończenie szyku; - front - kierunek ustawienia harcerzy; - odstęp - oddalenie między harcerzami, jednostkami harcerskimi, mierzone wzdłuż frontu szyku; - odległość - oddalenie miedzy harcerzami, szeregami i jednostkami harcerskimi, mierzone w głąb szyku; - głębokość - odległość od czoła do ogona szyku; - czoło kolumny - początek kolumny; - ogon kolumny - koniec kolumny; - kierunkowy - to poruszający się w nakazanym kierunku harcerz, do którego dostosowują swój ruch inni harcerze. W kolumnie dwójkowej, trójkowej, czwórkowej itd. - to harcerz na prawym skrzydle czoła kolumny ( pierwszego szeregu). Podczas oddawania honorów w marszu na komendę „Na lewo - PATRZ” kierunkowym jest harcerz lewoskrzydłowy; - zamykający - harcerz lub harcerze znajdujący się w ostatnim szeregu kolumny na lewym skrzydle. Czynności harcerzy w szyku : - krycie- ustawienie się harcerzy lub jednostek harcerskich w rzędzie, w linii prostej; - równanie - ustawienie się harcerzy lub jednostek harcerskich w szeregu, w linii prostej; - odstępowanie - zwiększanie odstępów między harcerzami (jednostkami harcerskimi) w szyku o określoną liczbę kroków; - łączenie - powrót do szyku poprzedniego ( przed odstępowaniem).
4. Szereg - to szyk, w którym harcerze stoją obok siebie w odstępie równym szerokości dłoni ( mierzonym na wysokość łokci), frontem w jednym kierunku, w linii prostej.
5. Dwuszereg - to szyk, w którym dwa szeregi harcerzy stoją jeden za drugim, frontem w jednym kierunku, w odległości równej półtorej długości wyciągniętej ręki z wyprostowanymi palcami ( około 1,2 m). Harcerze drugiego szeregu kryją swoich poprzedników. Dwuszereg jest pełny, jeżeli harcerza lewoskrzydłowego pierwszego szeregu kryje harcerz drugiego szeregu; niepełny - jeżeli nie kryje. W razie potrzeby do wykonania określonych zadań można formować również inne szyki, np. trójszereg itp.
Rys.1. Elementy szyku : a/ w ugrupowaniu rozwiniętym b/ w ugrupowaniu marszowym
6. Kolumna - to szyk, w którym harcerze - stojąc frontem w jednym kierunku, jeden za drugim, w odległości około 1,2 m - tworzą rząd ( kolumnę pojedynczą) lub dwa i więcej rzędów ( kolumnę dwójkową, trójkową itp. ) ustawionych w odstępach równych szerokości dłoni. Głębokość kolumny pieszej nie może być mniejsza niż jej szerokość.
7. Linia kolumn - to szyk, w którym kolumny jednostek harcerskich stoją jedna obok drugiej na tej samej wysokości, w ustalonych odstępach, czołem w jednym kierunku.
8. Rozkazy i komendy w musztrze przekazuje się ustnie lub przez środki łączności. W marszu komendy i rozkazy przekazują wzdłuż kolumny dowódcy jednostek harcerskich.
9. W szyku dowódca ugrupowania zajmuje miejsce, z którego może najdogodniej dowodzić. Dowódcy niższych szczebli znajdują się w miejscach przewidzianych dla nich w regulaminie i mogą występować z szyku tylko na komendę lub za zezwoleniem dowódcy ugrupowania. Dowódca podając komendę harcerzom w ugrupowaniu rozwiniętym, stoi na środku przed frontem szyku w odległości umożliwiającej obserwację skrzydeł lub większej części szyku bez konieczności odwracania głowy. Dowódca maszerujący na czele jednostki podaje komendy bez zatrzymywania się, zwracając głowę w lewo. W czasie marszu dowódca jednostki może wyjść z szyku, aby podać komendy i sprawdzić sposób ich wykonania.
10. Komenda - to krótki rozkaz - podany słownie lub przez środki łączności - do natychmiastowego wykonania, a gdy dotyczy grupy harcerzy lub jednostki - również jednolitego i jednoczesnego. Komenda składa się z zapowiedzi i hasła. Jest kilka komend zawierających tylko hasło, np.: „BACZNOŚĆ”, „SPOCZNIJ”. Zapowiedź komendy podaje się wyraźnie, głosem donośnym, przeciągając ostatnią zgłoskę. Hasło komendy (wydrukowane w regulaminie dużymi literami)podaje się po krótkiej przerwie, głośno, wyraźnie, krótko i dobitnie. Po haśle należy wykonać komendę. Aby zwrócić uwagę jednostek lub poszczególnych harcerzy, w zapowiedzi komendy wymienia się nazwę pododdziału lub stopień i nazwisko harcerza, np.: „ 5 Poznańska Drużyna Harcerzy („Las”) , w szeregu - ZBIÓRKA”, „Przewodnik Jarek Batmański, w prawo - ZWROT”.
11. Wszystkie komendy podawane jednostkom (harcerzom) w miejscu poprzedza się komendą „BACZNOŚĆ”. Wyjątkiem są te, które składają się z samego hasła, i wezwania skierowane są do jednostek (np. ”Pierwsza drużyna”) lub do harcerza (np. Przewodnik Jarek Batmański).
12. Komendy przekazywane przez środki łączności, dotyczące wszystkich jednostek, przyjmują i natychmiast podają swoim jednostkom ich przełożeni.
13. Aby przerwać niewłaściwie wykonywaną czynność, powrócić do poprzedniego położenia oraz umożliwić poprawne jej wykonanie, podaje się komendę „WRÓĆ”.
14. Podczas podawania komend i wydawania rozkazów poszczególnym harcerzom - do wykonania czynności musztry - wymienia się jedynie stopień i nazwisko harcerza lub jego funkcję.
|